Εκτιμώμενος χρόνος ανάγνωσης: 5 λεπτά
Σε μια αιφνιδιαστική κίνηση που οδήγησε στην παραίτηση της κυβέρνησης Medvedev, o Πρόεδρος Putin πρότεινε μια συνταγματική αναθεώρηση που -όπως εκτιμάται- θα του επιτρέψει να παραμείνει στην εξουσία και μετά το 2024 και την ολοκλήρωση της θητείας του στην προεδρία της χώρας.
Σύμφωνα με το προσχέδιο των συνταγματικών μεταρρυθμίσεων που κατατέθηκε στο ρωσικό κοινοβούλιο, αναμένεται να περιοριστούν οι αρμοδιότητες του Προέδρου, να ενισχυθούν οι αρμοδιότητες του Κοινοβουλίου και του Πρωθυπουργού και να κατοχυρωθούν -για πρώτη φορά- οι αρμοδιότητες του Εθνικού Συμβουλίου, συμβουλευτικού οργάνου προς την Προεδρία. Τέλος, η θητεία του Προέδρου θα περιοριστεί σε δύο τετραετίες.
Η ασαφής αναφορά στην αρμοδιότητα του Εθνικού Συμβουλίου να «καθορίζει τις κεντρικές κατευθύνσεις της εσωτερικής κι εξωτερικής πολιτικής» ενδεχομένως να υπονοεί τη αναγόρευση του στο νέο κέντρο πραγματικής εξουσίας. Βέβαια, η ενίσχυση των αρμοδιοτήτων του Πρωθυπουργού είναι για πολλούς ένδειξη πως ο Πρόεδρος Putin σκοπεύει να επιστρέψει στο προηγούμενο αξίωμά του.
Σε ερώτηση αναφορικά με την επόμενη ημέρα και με το αν θα χρειαστεί κάποια μεταβατική αρχή, ο Ρώσος Πρόεδρος απέρριψε το ενδεχόμενο. Υπογράμμισε την ανάγκη η Ρωσία να παραμείνει μια ισχυρή Προεδρική Δημοκρατία και να μην αποδυναμωθεί ο θεσμός της Προεδρίας. Σε πρόσφατες δηλώσεις του, μάλιστα, πήρε αποστάσεις από την σοβιετικού τύπου πρακτική οι κυβερνητικοί αξιωματούχοι να παραμένουν στις θέσεις τους εφ’ όρου ζωής.
Δεν αποκλείεται η κυβέρνηση Medvedev να εξωθήθηκε σε παραίτηση, δεδομένης της δυσαρέσκειας του Προέδρου Putin για τη στάση του ίδιου του Πρωθυπουργού Dimitri Medvedev. Σύμφωνα με πηγές, ο Medvedev θεωρήθηκε εξαιρετικά αδρανής εν μέσω μειούμενης κυβερνητικής δημοτικότητας κι επιδείνωσης της εθνικής οικονομίας, περιμένοντας να επιστρέψει στο αξίωμα του Προέδρου μετά το 2024 και την αποχώρηση Putin.
Η νέα κυβέρνηση σχηματίστηκε υπό τον τεχνοκράτη -κι εκλεκτό του Ρώσου Προέδρου- Mikhail Mishustin (πρώην επικεφαλής της ρωσικής εφορίας). Ο Andrei Belousov, σύμβουλος του Προέδρου κι αρχιτέκτονας της οικονομικής πολιτικής Putin διορίστηκε αναπληρωτής Πρωθυπουργός. Οι παραιτήσεις των Υπουργών Οικονομικών, Ενέργειας, Άμυνας, Εξωτερικών και Αγροτικής Ανάπτυξης δεν έγιναν δεκτές και παρέμειναν στη θέση τους.
Παρά τις τολμηρές δηλώσεις που προηγήθηκαν, αρκετές από τις επιλογές για τη νέα κυβέρνηση έγιναν με σκοπό να εξευμενίσουν τη ρωσική κοινωνία. Η διατήρηση Υπουργών της προηγούμενης κυβέρνησης υπογραμμίζει τη συνέχεια των πολιτικών που ακολουθήθηκαν μέχρι στιγμής. Ο διορισμός Mishustin και Belousov υπονοεί τον έλεγχο του Ρώσου Προέδρου επί της νέας κυβέρνησης, καθώς και την προώθηση της επεκτατικής οικονομικής πολιτικής που οραματίζεται για την τελευταία θητεία του.
Η ρωσική Δούμα, το κατώτερο σώμα του ρωσικού κοινοβουλίου -το οποίο ελέγχεται από το κυβερνόν κόμμα- ενέκρινε ομόφωνα τις προτεινόμενες συνταγματικές αλλαγές με 432 θετικές ψήφους.
Ωστόσο, για να ισχύσουν οι μεταρρυθμίσεις απαιτούνται δύο ακόμη ψηφοφορίες στη Δούμα, μια ψηφοφορία στο ανώτερο σώμα του ρωσικού κοινοβουλίου, έλεγχος από τα τοπικά κοινοβούλια και φυσικά η υπογραφή τους από τον Ρώσο Πρόεδρο.
Η δεύτερη ψηφοφορία στη Δούμα αναμένεται να λάβει χώρα στις 11 Φεβρουαρίου και η τρίτη πριν τις αρχές Μαρτίου. Ο Πρόεδρος Putin δήλωσε πως ο ρωσικός λαός θα κληθεί να αποφασίσει για τις συνταγματικές μεταρρυθμίσεις, πυροδοτώντας τη φημολογία για δημοψήφισμα περί τον Απρίλη.
Υπενθυμίζεται πως το ρωσικό σύνταγμα δεν έχει αναθεωρηθεί από το 1993.
Στο μεταξύ η αντιπολίτευση προσπάθησε ανεπιτυχώς να κινητοποιήσει την κοινή γνώμη κατά των συνταγματικών μεταρρυθμίσεων. Οι διαδηλώσεις που πραγματοποιήθηκαν μέχρι στιγμής ήταν μάλλον χλιαρές, δεδομένου ότι οι συμμετέχοντες δεν ξεπέρασαν τους 60.000. Η αντιπολίτευση δεσμεύτηκε για μαζικότερες κινητοποιήσεις στα τέλη Φεβρουαρίου.
Μάριος-Ανέστης Καϊτάζης
Παραπομπές:
Osborne, A. (2020). “Moscow protest over Putin’s political shake-up fails to gain traction” Reuters. [Online]. 19 January 2020. Available at: https://www.reuters.com/article/us-russia-politics-protests/moscow-protest-over-putins-political-shake-up-fails-to-gain-traction-idUSKBN1ZI0Q4 [Accessed at 1 February 2020].
Reuters (2020). “Russian opposition wants big protest over Putin’s plan to ‘rule for ever’” Reuters. [Online]. 20 January 2020. Available at: https://www.reuters.com/article/us-russia-politics-protests/russian-opposition-wants-big-protest-over-putins-plan-to-rule-for-ever-idUSKBN1ZJ12F [Accessed at 1 February 2020].
Balmforth, T. and Osborn, A. (2020). “Putin speeds up Russian political shake-up, details new power center” Reuters. [Online]. 20 January 2020. Available at: https://www.reuters.com/article/us-russia-putin/putin-speeds-up-russian-political-shake-up-details-new-power-center-idUSKBN1ZJ216 [Accessed 1 February 2020].
Reuters (2020). “Novak stays on as Russian energy minister after government shake-up” Reuters. [Online]. 21 January 2020. Available at: https://www.reuters.com/article/us-russia-putin-government-novak/novak-stays-on-as-russian-energy-minister-after-government-shake-up-idUSKBN1ZK28L [Accessed 1 February 2020].
Reuters (2020). “Russian defence and foreign ministers keep posts in Putin shake-up: Kremlin” Reuters. [Online]. 21 January 2020. Available at: https://www.reuters.com/article/us-russia-putin-government-defence/russian-defense-and-foreign-ministers-keep-posts-in-putin-shake-up-kremlin-idUSKBN1ZK28H [Accessed 1 February 2020].
Tetrault-Farber, G and Kiselyova, M. (2020). “Russia gets new government in what Putin calls ‘major renewal’” Reuters. [Online]. 21 January 2020. Available at: https://www.reuters.com/article/us-russia-putin-government/russia-gets-new-government-in-what-putin-calls-major-renewal-idUSKBN1ZK27V [Accessed 1 February 2020].
Tetrault-Farber, G and Ostroukh, A. (2020). “Putin hoping to secure economic legacy with reshuffle: sources” Reuters. [Online]. 22 January 2020. Available at: https://www.reuters.com/article/us-russia-putin-government-economy/putin-hoping-to-secure-economic-legacy-with-reshuffle-sources-idUSKBN1ZL280 [Accessed 1 February 2020].
Soldartkin, V. (2020). “Putin says Russia has to be strong presidential republic” Reuters. [Online]. 22 January 2020. Available at: https://www.reuters.com/article/us-russia-putin-future/putin-says-russia-has-to-be-strong-presidential-republic-idUSKBN1ZL2DM [Accessed 1 February 2020].
Reuters (2020). “Putin’s political shake-up backed by Russian parliament in initial vote” Reuters. [Online]. 23 January 2020. Available at: https://www.reuters.com/article/us-russia-politics/putins-political-shake-up-backed-by-russian-parliament-in-initial-vote-idUSKBN1ZM14U [Accessed 1 February 2020].
Προηγούμενη δημοσίευση φωτογραφίας σε: https://nationalinterest.org/feature/key-understanding-vladimir-putin-82391
*Δήλωση αποποίησης πνευματικών δικαιωμάτων της φωτογραφίας βάσει του άρθρου 25 «χρήση για λόγους ενημέρωσης» του Ν. 2121/1993 περί πνευματικής ιδιοκτησίας, συγγενικών δικαιωμάτων και πολιτιστικών θεμάτων