Ναυάγιο Κορυφής

Εκτιμώμενος χρόνος ανάγνωσης: 5 λεπτά

Σε ναυάγιο των διαπραγματεύσεων κατέληξε η πρώτη Σύνοδος Κορυφής στη μετά-Brexit εποχή σχετικά με το μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό της Ε.Ε. Οι 27 ηγέτες πέρασαν δύο ημέρες χωρίς να βρεθεί κοινός τόπος για τον προϋπολογισμό του 2021-27, με το χάσμα να είναι εμφανές ανάμεσα στις χώρες που ωφελούνταν περισσότερο και τα πλουσιότερα κράτη-μέλη που ήταν αποφασισμένα να περιορίσουν τις δαπάνες.

Το ζήτημα της διαπραγμάτευσης του προϋπολογισμού προκαλεί παραδοσιακά πονοκέφαλο στους Ευρωπαίους ηγέτες, αυτή τη φορά όμως τα κωλύματα είναι περισσότερα. Εξαιτίας του διαζυγίου με το Ηνωμένο Βασίλειο, ο προϋπολογισμός 2021-2027 δεν θα περιλαμβάνει την συμβολή του Λονδίνου (60-75 δισεκατομμύρια ευρώ σε 7 χρόνια) που ήταν ο δεύτερος σημαντικότερος χρηματοδότης μετά τη Γερμανία. Επομένως, οι προτεραιότητες και οι δαπάνες πρέπει να καθοριστούν εκ νέου για να καλύψουν το κένο αυτό.

Κατά τη διάρκεια των συζητήσεων και διαπραγματεύσεων που πραγματοποιήθηκαν, διαφάνηκε πως τα κράτη-μέλη είναι χωρισμένα σε δύο αντίπαλα στρατόπεδα. Από τη μία πλευρά, βρίσκεται η ομάδα των «σφιχτοχέρηδων» (Δανία, Ολλανδία, Αυστρία και Σουηδία) που δεν θέλει το συνολικό ύψος του προϋπολογισμού να ξεπεράσει το 1% του Ακαθάριστου Εγχώριου Εισοδήματος (ΑΕΠ) της Ε.Ε. Ορισμένοι εντάσσουν στην ομάδα αυτή και τη Γερμανία, η θέση της οποίας, ωστόσο, δεν είναι τόσο σκληρή. Από την άλλη πλευρά, βρίσκεται το μέτωπο των χωρών της συνοχής που δεν επιθυμούν τη μείωση των κονδυλίων για την Κοινή Αγροτική Πολιτική και την ευρωπαϊκή πολιτική της σύγκλισης. Σε αυτό το στρατόπεδο ανήκουν η Γαλλία και η Ισπανία που δίνουν ιδιαίτερη βαρύτητα στη γεωργία καθώς και οι χώρες του νότου και του ανατολικού μπλοκ που επωφελούνται από τη συνοχή.

Εκτός όμως από τον διχασμό που παρατηρείται μεταξύ των κρατών-μελών, το ζήτημα του προϋπολογισμού ενδέχεται να προκαλέσει προβλήματα και ανάμεσα στους ίδιους τους θεσμούς της Ε.Ε. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία καθορίζει τις δημοσιονομικές πολιτικές και προτεραιότητες της Ε.Ε. έχει προτείνει έναν προϋπολογισμό της τάξης του 1,114% του Ακαθάριστου Εθνικού Εισοδήματος, δίνοντας προτεραιότητα στους τομείς της κλιματικής αλλαγής, της ψηφιακής οικονομίας και του ελέγχου των συνόρων. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο που θα κληθεί σε δεύτερο χρόνο να ψηφίσει επί του αποφασισμένου από το Συμβούλιο προϋπολογισμού, έχοντας αξιολογήσει τις ανάγκες της Ε.Ε., επιθυμεί να τεθεί στο τραπέζι πρόταση της τάξης του 1,3%. Σε περίπτωση που ο προϋπολογισμός δεν εγκριθεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα επιστρέψει ξανά στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.

Η καλύτερη πρόταση που τέθηκε κατά το διήμερο των διαπραγματεύσεων από τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, ήταν στο 1,069%, όμως απορρίφθηκε αμέσως μόλις την έθεσε στους ηγέτες. Η αρχική πρόταση πριν την έναρξη των διαπραγματεύσεων ήταν στο 1,074% και μολονότι οι αποκλίσεις μεταξύ αυτών των ποσοστών δείχνουν αμελητέες, αξίζει να σημειωθεί πως το 0,01% αντιπροσωπεύει περισσότερα από 10 δισεκατομμύρια ευρώ.

Δεν είναι η πρώτη φορά που απαιτούνται περισσότερες από μία συναντήσεις για να αποφασιστεί ο μακροπρόθεσμος προϋπολογισμός. Για την τρέχουσα περίοδο 2014-20 χρειάστηκαν δύο Σύνοδοι για να υπάρξει συμφωνία. Ωστόσο, οι δεδομένες συνθήκες και ο καταφανής διχασμός απόψεων καθιστούν απίθανη την επίτευξη μιας συμφωνίας με τον προγραμματισμό της επόμενης Συνόδου Κορυφής να παραμένει ακόμα άγνωστος. Όπως χαρακτηριστικά δήλωσε χαριτολογώντας ο πρόεδρος της Γαλλίας, Εμανουέλ Μακρόν, μετά την απότομη λήξη των διαπραγματεύσεων στις Βρυξέλλες, η αποτυχία της Συνόδου Κορυφής της Ε.Ε. αποδεικνύει ότι «δεν χρειαζόμαστε τη Βρετανία για να επιδείξουμε την ασυμφωνία μας».

Αχιλλέας Τιμίνης

Παραπομπές:

‘Feuding EU fails to plug Brexit hole in new budget, Reuters, 21 Φεβρουαρίου 2020. Διαθέσιμο στο: https://www.reuters.com/article/us-eu-budget/feuding-eu-fails-to-plug-brexit-hole-in-new-budget-idUSKBN20F13X [Ανακτήθηκε 23 Φεβρουαρίου]

‘ΕΕ: Σύνοδος κορυφής για τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό’, ΑΠΕ-ΜΠΕ, 20 Φεβρουαρίου 2020. Διαθέσιμο στο: https://www.amna.gr/home/article/432551/EE-Sunodos-korufis-gia-ton-europaiko-proupologismo [Ανακτήθηκε 23 Φεβρουαρίου]

Αρχική δημοσίευση φωτογραφίας σε: https://www.kathimerini.gr/1061993/article/epikairothta/kosmos/ee-ektakth-synodos-koryfhs-stis-202-gia-ton-epomeno-proupologismo-meta-to-brexit

*Δήλωση αποποίησης πνευματικών δικαιωμάτων της φωτογραφίας βάσει του άρθρου 25 «χρήση για λόγους ενημέρωσης» του Ν. 2121/1993 περί πνευματικής ιδιοκτησίας, συγγενικών δικαιωμάτων και πολιτιστικών θεμάτων