Εκτιμώμενος χρόνος ανάγνωσης: 3 λεπτά
Διανύοντας τη δεύτερη δεκαετία του 21ου αιώνα όντας σε ένα διεθνές σύστημα αρχικώς μονοπολικό διαπνεόμενο από τη λεγόμενη ηγεμονική σταθερότητα που προσέφεραν οι ΗΠΑ, βλέπουμε πως οι συσχετισμοί δυνάμεων του σήμερα δεν μοιάζουν με αυτούς που είχαμε συνηθίσει.
Οι επιτηδευμένες ή μη αστοχίες των ΗΠΑ στην εξωτερική πολιτική δίνουν χώρο στην ανάδυση περιφερειακών δυνάμεων κάνοντας το διεθνές σύστημα κατ’ ουσίαν «πολύ-πολικό». Ειλικρινά, δε ξέρω με ποιον τρόπο και υπό ποιες προϋποθέσεις θα μπορούσε να οριστεί μια «μεγάλη δύναμη» στην σημερινή εποχή, ή αν απλώς στην περιοχή μας το «παιχνίδι» της ισχύος παίζεται με διαφορετικούς όρους και επιτρέπει τη συμμετοχή περισσότερων δρώντων.
Το «παιχνίδι» και πάλι στήνεται στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής και το διακύβευμα είναι σίγουρα οικονομικό, αλλά και κυριαρχικό. Ίσως για πρώτη φορά μετά από τόσες δεκαετίες δεν ενδιαφέρεται κανείς τόσο πολύ για την εμπλοκή της Ρωσίας στο Νότο. Οι θεωρίες της γεωπολιτικής για την πρόσβαση της και την κάθοδο προς τη Μεσόγειο μάλλον έχουν ξεπεραστεί – ίσως και λανθασμένα. Το πεδίο μετατοπίστηκε εντόνως προς τη βόρειο Αφρική και τη Λιβύη και εκεί που εδώ και πολύ καιρό χάνονται ζωές και τίποτα δεν είναι δεδομένο άξαφνου έπεσε φως για έναν και βασικό λόγο, αναμείχθηκε η Τουρκία.
Με έναν τρόπο μαγικό η ανάμειξη της γείτονος χώρας μας εντυπωσιάζει κάθε φορά όλο και περισσότερο θαρρείς δεν έχουμε δει ποτέ την ίδια να διεξάγει στρατιωτικές επιχειρήσεις στο εσωτερικό ή στο εξωτερικό της. Ίσως να χρειαζόμαστε περισσότερα πρωτοσέλιδα και καλύτερους τίτλους ειδήσεων κάθε φορά για να περιγράψουμε αυτό που θα έπρεπε να θεωρείται πλέον αναμενόμενο.
Εκπλησσόμαστε όμως καθώς η υποτίμηση της τουρκικής λίρας (με 1 ευρώ να ισούται με 6.55 τουρκικές λίρες σήμερα) δίνει την εντύπωση μιας λαβωμένης οικονομίας που έχει όμως το περιθώριο να διεξάγει στρατιωτικές επιχειρήσεις και να υπόσχεται πως δε θα την σταματήσει τίποτα ώστε να διεξάγει και άλλες. Πως είναι δυνατόν μια πληγωμένη οικονομία να κρατάει «ζωντανές» πολεμικές επιχειρήσεις; Να ένα ερώτημα.
Χωρίς κανένα ουσιαστικό κόστος η Τουρκία κουνάει το δάκτυλο σε Ευρωπαϊκή Ένωση, κρατάει ψυχρές σχέσεις με τις ΗΠΑ και κρίνει τις κινήσεις της Ρωσίας. Κάποιος μπορεί να αναρωτηθεί πόση ισχύς πρέπει να έχει κάποιος για να συγκρουστεί σε τόσα μέτωπα, αλλά και πόση εμπιστοσύνη να έχει στις ίδιες του τις δυνάμεις ότι θα μπορέσει να ανταπεξέλθει σε κάθε πιθανό σενάριο.
Δανείζομαι τον τίτλο του παρόντος άρθρου από το βιβλίο του Weber Frank, «Ο επιτήδειος ουδέτερος», και παραφράζοντας τον καταλήγω σε αυτόν καθότι η Τουρκία στην εποχή μας αναπτύσσει όχι την παρασκηνιακή διπλωματική δραστηριότητα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου την οποία πραγματεύεται το βιβλίο, αλλά μια φανερή δραστηριότητα εμπλοκής της σε όλα τα πεδία των μαχών της ευρύτερης περιοχής της. Όλοι γύρω της μοιάζουν να αποτελούν απειλές και ο χώρος προσιδιάζει με το φυσικό καθεστώς (state of nature) του Hobbes. Ακόμη όμως και να θέλει να υπερισχύσει ενάντια των διαρκών εχθρών της, ξέρει ποιανών τη βοήθεια χρειάζεται και πως μόνη της δε μπορεί να τα καταφέρει.
Η ισορροπία της μοιάζει με αυτή ενός που ισορροπεί σε τεντωμένο σκοινί, αλλά χαμογελάει. Το χαμόγελο δε ξέρω αν δείχνει αφέλεια ή σιγουριά πως ακόμη και αν πέσει θα μπορέσει να σηκωθεί.
Μαρία Μπαρέτα
Αρχική δημοσίευση φωτογραφίας σε: https://www.iefimerida.gr/kosmos/toyrkia-prokalei-ipa-kyroseis-apeilei-antipoina
*Δήλωση αποποίησης πνευματικών δικαιωμάτων της φωτογραφίας βάσει του άρθρου 25 «χρήση για λόγους ενημέρωσης» του Ν. 2121/1993 περί πνευματικής ιδιοκτησίας, συγγενικών δικαιωμάτων και πολιτιστικών θεμάτων
Analyze That Online 