Εκτιμώνενος χρόνος ανάγνωσης: 5 λεπτά
Oι βρετανικές εκλογές, που θα μείνουν στην ιστορία ως οι εκλογές του Brexit, ολοκληρώθηκαν και νικητής αναδείχθηκε ο Μπόρις Τζόνσον με το Συντηρητικό Κόμμα να συγκεντρώνει απόλυτη πλειοψηφία 365 εδρών εκ των συνολικά 650 στην κάτω βουλή του βρετανικού κοινοβουλίου, ήτοι 48 έδρες επιπλέον σε σύγκριση με την εκλογική αναμέτρηση του 2017, καταγράφοντας μια ιστορική νίκη στις πρόωρες βουλευτικές εκλογές που διεξήχθησαν στη χώρα.
Αν και οι γνώμες διίστανται για το αν η σαρωτική νίκη του Τζόνσον οφείλεται στην πολιτική του «Ενός Έθνους» ή στη συγκυρία του Brexit και την προσπάθεια να δοθεί ένα τέλος στη διαιώνισή του, μεγαλύτερη εντύπωση στα βρετανικά μέσα έχει προκαλέσει η συντριπτική ήττα των Εργατικών. Οι 203 έδρες που συγκέντρωσαν, θεωρείται το χειρότερο αποτέλεσμα από το 1935, με το μερίδιο των ψήφων τους να πέφτει σχεδόν σε κάθε έδρα, με λίγες εξαιρέσεις στο Λονδίνο, όπου το κόμμα είχε πιο σκληρή εκστρατεία.
Όπως φαίνεται από το γράφημα, υπήρξε μετατόπιση των ψήφων τόσο στον άξονα της χώρας όσο και σε ανατολικές και δυτικές περιφέρειες. Τα βρετανικά μέσα διαμηνύουν πως «το κόκκινο τοίχος γκρεμίστηκε» αρχικά με τη σημαντική νίκη των Συντηρητικών σε περιοχές της βόρειας Αγγλίας και της Ουαλίας, που είχαν υποστηρίξει σθεναρά το Brexit κατά το δημοψήφισμα του 2016. Οι Εργατικοί έχασαν σημαντικές έδρες – κλειδιά που ιστορικά εξέλεγαν Εργατικό βουλευτή.
Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελούν το Μπλάιθ Βάλεϊ, που ανήκε στους Εργατικούς από το 1950 και σημείωσε το ρεκόρ μετατόπισης ψήφων σε ποσοστό 10,2% καθώς και το Γουόρκινγκτον με ποσοστό 9,7%, μία έδρα που κατείχαν οι Εργατικοί από το 1918 και θεωρούνταν βασική έδρα – στόχος των Συντηρητικών για να πετύχουν κέρδη στο βορρά. Στα νότια της Αγγλίας, οι αλλαγές ψήφων προς τους Συντηρητικούς ήταν μικρότερες, αλλά εξίσου σημαντικές. Οι Εργατικοί απέτυχαν να κερδίσουν το Χάστινγκς και έχασαν έδρες στο Στρουντ και στο Γκλούσεστερ.
Το βασικό και αναμενόμενο ερώτημα είναι γιατί σημειώθηκαν αυτές οι απώλειες και ακολούθως πώς θα καταφέρει το κόμμα να αναστρέψει τον εκτροχιασμό στις επόμενες εθνικές εκλογές. Σύμφωνα με μία έρευνα που διεξήχθη μετά το εκλογικό αποτέλεσμα, από το σύνολο αυτών που δεν ψήφισαν το κόμμα των Εργατικών, το 43% απέδωσε την απόφαση στην ηγεσία, το 17% στο Brexit και το 12% στην οικονομική πολιτική.
Στο ίδιο μήκος κύματος κινούνται και οι απόψεις των στελεχών του κόμματος, και κυρίως όσων έχασαν τη θέση τους στο κοινοβούλιο, οι οποίοι στρέφονται εναντίον της μικρής δημοτικότητας του επικεφαλής, Τζέρεμι Κόρμπιν. Ο ίδιος ο Κόρμπιν, μετά την ανακοίνωση του αποτελέσματος, απηύθυνε έκκληση για μια περίοδο περισυλλογής στο κόμμα ενώ δήλωσε πως θα παραμείνει στην ηγεσία του κόμματος μέχρι να βρεθεί ο διάδοχός του. Ονόματα υποψηφίων για αυτή τη θέση έχουν ήδη αρχίσει να εμφανίζονται με την Έμιλι Θόρνμπερι, σκιώδη υπουργό Εξωτερικών και πιστή οπαδό του Κόρμπιν να εκφωνεί έναν λόγο που έμοιαζε με ανακοίνωση υποψηφιότητας για την ηγεσία του κόμματος, έπειτα από την επανεκλογή της στο Ίσλινγκτον και Φίνσμπερι.
Από την άλλη πλευρά, οι λεγόμενοι Κορμπινιστές, ο πυρήνας των υποστηρικτών του επικεφαλής του κόμματος, υποστηρίζουν ότι το Brexit ήταν η βασική αιτία της ήττας. Η στρατηγική που ακολούθησε το κόμμα στο θέμα του Brexit, με ένα μπερδεμένο και περίπλοκο μανιφέστο, οδήγησε στην απώλεια εμπιστοσύνης της εργατικής τάξης προς το κόμμα, ενώ καίριο ρόλο στο αποτέλεσμα έπαιξε και η επιλογή επεκτατικής εκλογικής στρατηγικής που στόχευε στην πλειοψηφία και στη διεύρυνση της εκλογικής βάσης, αντί στη στήριξη των οριακών εδρών και των υποψηφίων που ήταν ευθυγραμμισμένοι με το κόμμα.
Αν και καμία πλευρά δεν έχει απόλυτο δίκιο στην ανάγνωση του αποτελέσματος και μόνο η ύπαρξη διαφορετικών απόψεων εντός του κόμματος, συνιστά βασική αιτία αποδυνάμωσής του. Οι Εργατικοί σήμερα δείχνουν να είναι χωρισμένοι σε τρία κομμάτια, τους φιλελεύθερους που προέρχονται από μία ανώτερης εκπαίδευσης ελίτ και ψηφίζουν αριστερά, την παραδοσιακή αριστερά που είναι κοινωνικά συντηρητική και τους φοιτητές μαζί με τις εθνικές μειονότητες. Εάν ο Κόρμπιν αδυνατεί να συσπειρώσει αυτές τις ομάδες, τότε ίσως ένας ηγέτης που θα το καταφέρει, θα αλλάξει και τα δεδομένα για τις επόμενες εθνικές εκλογές.
Αχιλλέας Τιμίνης
Παραπομπές:
‘’Brexit closure’ – Johnson wins commanding victory in UK election’, Reuters, 13 Δεκεμβρίου 2019. Διαθέσιμο στο: https://www.reuters.com/article/uk-britain-election/brexit-closure-johnson-wins-commanding-victory-in-uk-election-idUSKBN1YH18G [Ανακτήθηκε 14 Δεκεμβρίου]
‘Βρετανία: «Η χαρά» και ο «εφιάλτης» των χθεσινών εκλογών, μέσα από τις απώλειες και τα κέρδη’, ΑΠΕ-ΜΠΕ, 13 Δεκεμβρίου 2019. Διαθέσιμο στο: https://www.amna.gr/home/article/415466/Bretania-I-chara-kai-o-efialtis-ton-chthesinon-eklogon–mesa-apo-tis-apoleies-kai-ta-kerdi [Ανακτήθηκε 14 Δεκεμβρίου]
‘Βρετανία: Οι Εργατικοί αναζητούν τα αίτια της ήττας τους, ενώ οι Τόρις κοιτούν το Brexit και το «Ένα Έθνος»’, ΑΠΕ-ΜΠΕ, 13 Δεκεμβρίου 2019. Διαθέσιμο στο: https://www.amna.gr/home/article/415513/Bretania-Oi-Ergatikoi-anazitoun-ta-aitia-tis-ittas-tous–eno-oi-Toris-koitoun-to-Brexit-kai-to-Ena-Ethnos [Ανακτήθηκε 14 Δεκεμβρίου]
Αρχική δημοσίευση φωτογραφίας σε: https://www.fairobserver.com/region/europe/uk-general-election-news-united-kingdom-boris-johnson-tories-conservatives-british-politics-17894/
*Δήλωση αποποίησης πνευματικών δικαιωμάτων της φωτογραφίας βάσει του άρθρου 25 «χρήση για λόγους ενημέρωσης» του Ν. 2121/1993 περί πνευματικής ιδιοκτησίας, συγγενικών δικαιωμάτων και πολιτιστικών θεματων.