Εκτιμωμενος χρονος αναγνωσης: 3 λεπτά
Την περασμένη Τετάρτη υπογράφηκε στην Κωνσταντινούπολη μνημόνιο κατανόησης μεταξύ Τουρκίας και Λιβύης. Παράλληλα, υπογράφηκε ένα ακόμα μνημονιο που αφορά στη συνεργασία σε ασφάλεια και άμυνα.
Πριν από σχεδόν μια δεκαετία είχε επιχειρηθεί παρόμοια συμφωνία, η οποία όμως ναυάγησε με το ξέσπασμα του πολέμου στη Λιβύη το 2011. Σήμερα, η κίνηση αυτή έχει ως στόχο την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών μεταξύ των δύο χωρών και ιδίως αυτών της Τουρκίας νοτίως της Ελλάδας και βορείως της Αιγύπτου με σκοπό το «κλείσιμο» των διόδων των αναφερόμενων, αλλά και της Κύπρου για εκμετάλλευση του θαλάσσιου πλούτου της περιοχής.
Η Ελλάδα από την πλευρά της ανακήρυξε μονομερώς (2011) την ΑΟΖ της στην περιοχή των νοτίων συνόρων της αφού η Λιβύη είχε μια διαφορετική αντίληψη της χάραξης αυτής σύμφωνα με την μέθοδο της ευθυδικίας, ενώ η Ελλάδα σύμφωνα με την αρχή της μέσης γραμμής. Η τελευταία χωρίζει με τρόπο ισόποσο το χώρο έκτασης της ΑΟΖ ή της υφαλοκρηπίδας ενώ η μέθοδος της ευθυδικίας εξυπηρετεί τη Λιβύη καθώς με βάση αυτήν υπολογίζει τις αποστάσεις για οριοθέτηση της ΑΟΖ από το τέλος των υδάτων και του χερσαίου μέρους του κόλπου της Σύρτης. Ο συγκεκριμένος κόλπος εκτείνεται από τη Μισράτα ως τη Βεγγάζη και αριθμεί σε μήκος τα 275 μίλια (443 χιλιόμετρα) καλύπτοντας μια πολύ μεγάλη περιοχή αλιευτικού ενδιαφέροντος και όχι μόνο.
Η απάντηση της Ελλάδας στη συμφωνία της Τουρκίας με τη Λιβύη είναι η εκκίνηση ενός κύκλου συζητήσεων με τη Αίγυπτο με σκοπό την οριοθέτηση των μεταξύ τους θαλασσίων ζωνών. Μάλιστα οι Υπουργοί Εξωτερικών Ελλάδας και Αιγύπτου συναντήθηκαν το Σάββατο στο Κάιρο. Ο Έλληνας Υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας ανάμεσα σε άλλα δήλωσε σχετικά με την υπογραφή του ως άνω μνημονίου πως «[…] μια τέτοια προσπάθεια είναι στα όρια της φαιδρότητας […]».
Σε αυτό το σημείο, σημαντικό είναι να υπογραμμίσουμε πως η υπογραφή των συμφωνιών με την Τουρκία έγινε από την πλευρά της Λιβύης, από τον Φάγεζ αλ-Σαράζ, ο οποίος είναι επικεφαλής της διεθνούς αναγνωρισμένης κυβέρνησης της χώρας. Παράλληλα, ο στρατηγός Χαλίφα Χαφτάρ αποτελεί το αντίπαλο δέος του Σαράζ, και ελέγχει το μεγαλύτερο μέρος της Λιβύης. Ο Σαράζ στηρίζεται από την Τουρκία, ενώ ο Χαφτάρ από την Αίγυπτο. Η κίνηση της ελληνικής πλευράς να προσεγγίσει την Αίγυπτο δείχνει μια τάση για πέρασμα στην αντεπίθεση και όχι μόνο στην άμυνα, θα έλεγε κανείς. Η Τουρκία προσπαθεί να δρομολογήσει την εκμετάλλευση των θαλάσσιων πόρων της περιοχής και να μειώσει όσο το δυνατόν περισσότερο τη δράση των άλλων δρώντων στο χώρο της Μεσογείου.
Μαρία Μπαρέτα
Παραπομπές:
Πώς και γιατί Τουρκία και Λιβύη έφτασαν στη συμφωνία για την ΑΟΖ, Μανδαλίδης Ιωάννης, CNNGreece, 01/12/2019, διαθέσιμο σε : https://www.cnn.gr/news/kosmos/story/199112/pos–kai–giati–toyrkia–kai–livyi–eftasan–sti–symfonia–gia–tin–aoz [τελευταία πρόσβαση: 01/12/2019]
Αίγυπτος: Συνάντηση Δένδια – Σούκρι για τις εξελίξεις με Τουρκία και Λιβύη , Πρώτο Θέμα, 01/12/2019, διαθέσιμο σε : https://www.protothema.gr/politics/article/951007/aiguptos–sunadisi–dendia–soukri–gia–tis–exelixeis–me–tourkia–kai–livui/ [τελευταία πρόσβαση: 01/12/2019]
Μνημόνιο Τουρκίας με Λιβύη, Βασίλης Νέδος, Καθημερινή, 29/11/2019, διαθέσιμο σε: https://www.kathimerini.gr/1053976/gallery/epikairothta/politikh/mnhmonio–toyrkias–me–livyh [τελευταία πρόσβαση: 01/12/2019]
Gulf of Sidra, διαθέσιμο σε: https://www.britannica.com/place/Gulf–of–Sidra [τελευταία πρόσβαση: 01/12/2019]
Αρχική δημοσίευση φωτογραφίας σε: https://www.cnn.gr/news/kosmos/story/199112/pos-kai-giati-toyrkia-kai-livyi-eftasan-sti-symfonia-gia-tin-aoz
*Δήλωση αποποίησης πνευματικών δικαιωμάτων της φωτογραφίας βάσει του άρθρου 25 «χρήση για λόγους ενημέρωσης» του Ν. 2121/1993 περί πνευματικής ιδιοκτησίας, συγγενικών δικαιωμάτων και πολιτιστικών θεματων.