Εκτιμώμενος χρόνος ανάγνωσης: 4 λεπτά
Οι επιπτώσεις που προκαλούνται στον πλανήτη μας από την κλιματική αλλαγή, φαίνεται πως δημιουργούν πρόσφορο έδαφος για την χάραξη της ρωσικής πολιτικής στο γεωγραφικό κομμάτι της Αρκτικής. Σύμφωνα με τις πρόσφατες εξελίξεις, το λιώσιμο των πάγων έχει ως αποτέλεσμα την εμφάνιση νέων νησιών, γεγονός το οποίο δημιουργεί ευκαιρίες για τη Ρωσία.
Πιο συγκεκριμένα, ερευνητικό προσωπικό από τη Μόσχα προέβη σε εξερεύνηση 5 νέων νησιών στο αρχιπέλαγος της Novaya Zemlya (Νέα Γη) στον Αρκτικό Ωκεανό (1).
Η Ρωσία έχει εντείνει τις προσπάθειες της την τελευταία τουλάχιστον 10ετία για αύξηση της επιρροής της (στρατιωτικής και οικονομικής) στην περιοχή και του ελέγχου της επί των πόρων. Πέρα από τα πλούσια κοιτάσματα σε ορυκτά, ο έλεγχος επί της συγκεκριμένης περιοχής θα επιτρέψει στην Ρωσία να αποκτήσει πρόσβαση στον Νότιο Θαλάσσιο Άξονα που συνδέει την Ευρώπη με την Ασία. Η σημασία του έγκειται στο γεγονός ότι ο συγκεκριμένος άξονας είναι πιο σύντομος από τον αντίστοιχο της Διώρυγας του Σουέζ (10-15 μέρες ταχύτερος), επομένως αν η Ρωσία αποκτήσει τον έλεγχο της περιοχής, τότε όλα τα ξένα σκάφη που θα διασχίζουν αυτό τον θαλάσσιο δρόμο, θα πρέπει να καταβάλλουν μεγαλύτερα τέλη διάπλου(2).
Προκειμένου να πετύχει τους αντικειμενικούς σκοπούς της, η Ρωσία ήδη προέβη σε ανάπτυξη και εγκατάσταση στρατιωτικών βάσεων, οι οποίες έχουν ενισχυθεί με εξοπλισμό και προσωπικό. Πέρα από την ανακατασκευή παλαιών βάσεων και την εγκατάσταση νέων, έχουν τοποθετηθεί συστήματα άμυνας και ραντάρ στην περιοχή, όπως το αντιπυραυλικό σύστημα s-400 και το προσωπικό 10000 ατόμων της ομάδας Spetsnaz(3).
Στον αντίποδα, υπάρχουν και άλλες χώρες που εποφθαλμιούν να αποκομίσουν οφέλη από την περιοχή. Οι ΗΠΑ προσπαθούν να καθορίσουν εκ νέου το ρόλο τους στην περιοχή, σύμφωνα με το έγγραφο της Εθνικής Αμυντικής Στρατηγικής των ΗΠΑ (4). Η στασιμότητα των προηγούμενων ετών έχει γείρει την πλάστιγγα υπέρ της Ρωσίας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η αναλογία στην κατοχή παγοθραυστικών στην περιοχή, όπου το ένα και μοναδικό αμερικάνικο Polar Star υπολείπεται των 40 αντίστοιχων ρωσικών παγοθραυστικών (5). Αν και έχουν εντατικοποιήσει τις στρατιωτικές ασκήσεις στην περιοχή, οι ΗΠΑ φαίνεται να υπολείπονται σε ετοιμότητα από τη Ρωσία(6).
Αντίστοιχα, βλέψεις στην περιοχή φέρεται να έχει και η Κίνα. Όπως προκύπτει και από επίσημο έγγραφο για την πολιτική της χώρας στην Αρκτική, η Κίνα προσπαθεί να εντάξει τον Βόρειο Θαλάσσιο Άξονα στα σχέδια της για τον Δρόμο του Μεταξιού, δίνοντας μάλιστα στον άξονα την ονομασία Polar Silk Road (Πολικό Δρόμο του Μεταξιού)(7). Έχοντας μάλιστα επενδύσει περισσότερα από 150 εκατομμύρια δολάρια για ανάπτυξη υποδομών στην περιοχή, φαίνεται πως θέτει εαυτόν ως ανταγωνιστή για τον έλεγχο στην Αρκτική.
Με βάση τα παραπάνω, μπορούμε να συνοψίσουμε ότι η Ρωσία φαίνεται περισσότερο προετοιμασμένη ώστε να διεκδικήσει εδάφη και οφέλη στην Αρκτική. Η αξία της περιοχής φαίνεται και από τις προσπάθειες χωρών όπως η Κίνα, που θέλουν να αυξήσουν την επιρροή τους εκεί. Η μέχρι τώρα στασιμότητα των ΗΠΑ σε συνδυασμό με τους διακηρυκτικούς στόχους που έχουν θέσει από εδώ και πέρα, μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση των εντάσεων στην περιοχή.
Κέντσος-Δρακάκης Καριοφύλλης
Πηγές:
(1) “Melting glaciers in the Russian Arctic reveal five new islands” , Jessie Yeung, CNN, 23 October 2019, [https://edition.cnn.com/2019/10/23/europe/arctic-new-islands-intl-hnk-scli/index.html]
(2) “Polar powers: Russia’s bid for supremacy in the Arctic Ocean”, Nastassia Astrasheuskaya and Henry Foy, Financial Times, 28 April 2019 [https://www.ft.com/content/2fa82760-5c4a-11e9-939a-341f5ada9d40]
(3) “Στην… κούρσα ανταγωνισμού για τα εδάφη του Αρκτικού Κύκλου ηΡωσία προηγείται των ΗΠΑ”, CNN Greece,06 Νοεμβρίου 2019 [https://www.cnn.gr/news/kosmos/story/196496/psyxros-polemos-stin-arktiki-metaxy-rosias-hpa-gia-ta-edafi-poy-eliosan-oi-pagoi]
(4) “Now is not the time for a FONOP in the Arctic”, David Auerswald, War on the Rocks, 11 October 2019 [https://warontherocks.com/2019/10/now-is-not-the-time-for-a-fonop-in-the-arctic/]
(5) “Η Μόσχα κυρίαρχος στον Αρκτικό Κύκλο”, H Καθημερινή, 6 Νοεμβρίου2019, [https://www.kathimerini.gr/1050488/gallery/epikairothta/kosmos/h-mosxa-kyriarxos-ston-arktiko-kyklo]
(6) “Στην… κούρσα ανταγωνισμού για τα εδάφη του Αρκτικού Κύκλου η Ρωσία προηγείται των ΗΠΑ”, CNN Greece,06 Νοεμβρίου 2019 [https://www.cnn.gr/news/kosmos/story/196496/psyxros-polemos-stin-arktiki-metaxy-rosias-hpa-gia-ta-edafi-poy-eliosan-oi-pagoi]
(7) “The Implications of U.S. Policy Stagnation toward the Arctic Region”, Heather A. Conley and Matthew Melino, Center for Strategic and International Studies, 3 May 2019 [https://www.csis.org/analysis/implications-us-policy-stagnation-toward-arctic-region]
*Δήλωση αποποίησης πνευματικών δικαιωμάτων των φωτογραφιων βάσει του άρθρου 25«χρήση για λόγους ενημέρωσης» του Ν. 2121/1993 περί πνευματικής ιδιοκτησίας,συγγενικών δικαιωμάτων και πολιτιστικών θεμάτων
Analyze That Online 