Στις 17 Μαΐου 2018, οι Μπουρουντιανοί ψήφισαν τελικά υπέρ της αλλαγής του συντάγματος της χώρας τους. Συγκεκριμένα το 73,26% του λαού ψήφισε ΝΑΙ στην αμφιλεγόμενη συνταγματική αναθεώρηση, ενώ μόλις το 19,34% ψήφισε κατά των αλλαγών.
Ποιο είναι το πρόβλημα με το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος; Το νέο σύνταγμα θα προβλέπει, μεταξύ άλλων, τη δυνατότητα επανεκλογής του 54χρονου Προέδρου Pierre Nkurunziza για έως και δυο επιπλέον επταετείς θητείες, δίνοντάς του την ευκαιρία να μείνει –νόμιμα- στην εξουσία μέχρι το 2034, εφόσον καταφέρει να επανεκλεγεί.
Αν και η διαδικασία της ψηφοφορίας φαίνεται να διεξήχθη χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα, καταγγελίες της αντιπολίτευσης για εκφοβισμούς, εξαφανίσεις και δολοφονίες ψηφοφόρων, πριν φτάσουν στις κάλπες – ισχυρισμοί οι οποίοι υποστηρίζονται και από σχετικούς διεθνείς οργανισμούς- δημιουργούν αμφιβολίες για τη δημοκρατικότητα του δημοψηφίσματος.
Προς ενίσχυση του επιχειρήματος της αμφιλεγόμενης διαφάνειας, λίγες μέρες πριν το δημοψήφισμα, η ρυθμιστική αρχή Τύπου του Μπουρούντι ανέστειλε τη λειτουργία του BBC και του Voice of America (VOA), ενώ προειδοποίησε άλλους ραδιοφωνικούς σταθμούς κατά της διάδοσης πληροφοριών «μεροληπτικών και παραπλανητικών», για να μην ακολουθήσουν τους προαναφερθέντες στη «σιγή ασυρμάτου»…
Άλλες αλλαγές του νέου συντάγματος, είναι η κατάργηση του ενός εκ των δύο αντιπροέδρων και η μετατόπιση εξουσιών από την κυβέρνηση στον πρόεδρο. Παραδόξως, το ευαίσθητο θέμα των εθνικών ποσοστώσεων[1], το οποίο αναφέρει ότι η κυβέρνηση και το κοινοβούλιο πρέπει να απαρτίζονται κατά 60% από Hutus και 40% από Tutsis, δεν θίγεται. Εντούτοις, ανοίγεται η δυνατότητα στη Γερουσία να αναθεωρήσει ή να τροποποιήσει τα ποσοστά.
Σε κάθε περίπτωση, αν θέλουμε να είμαστε ρεαλιστικοί, ο Πρόεδρος έχει αποδείξει ότι είναι αποφασισμένος να διατηρήσει την εξουσία για όσο το δυνατό περισσότερο, με πρώτη κίνηση τη διεκδίκηση τρίτης πενταετούς θητείας, υπό το προηγούμενο σύνταγμα. Η εν λόγω απόφασή του ήταν αντίθετη με τη σχετική διάταξη της ειρηνευτικής Συμφωνίας της Arusha (2000), η οποία έπαιξε σημαντικό ρόλο στον τερματισμό του πολέμου, και προϋπέθετε ότι κανένας ηγέτης δεν θα μπορούσε να υπηρετήσει για περισσότερες από δύο πενταετείς θητείες.
Η κρίση, που πυροδοτήθηκε μετά την απόφαση του Nkurunziza να διεκδικήσει την επανεκλογή για τρίτη θητεία –με το επιχείρημα ότι είχε εκλεγεί απευθείας από τον λαό μόνο μία φορά- οδήγησε σε εβδομάδες βίαιων συγκρούσεων μεταξύ διαδηλωτών και δυνάμεων ασφαλείας στην πρωτεύουσα του κράτους, οι οποίες οδήγησαν στο θάνατο τουλάχιστον 1.200 ανθρώπων και τον εκτοπισμό περισσότερων από 400.000 κατοίκων.
Με αυτά τα δεδομένα, η επανεκλογή του Nkurunziza στο προεδρικό αξίωμα δεν μοιάζει και τόσο ουτοπικός στόχος για τον πρώην αρχηγό των ανταρτών. Και, με περισσότερα από 15 χρόνια στη διάθεσή του, κανείς δεν μπορεί να προβλέψει τι άλλο τέχνασμα μπορεί να επινοήσει, για μα παραμείνει στην εξουσία, ακόμα και εφ’ όρου ζωής.
Πολίτη Βασιλική-Αλεξάνδρα
Υποσημειώσεις:
[1] Οι ποσοστώσεις θεωρούνται κρίσιμες για την ειρήνη, μετά τον εμφύλιο πόλεμο του 1995-2003, ο οποίος σκότωσε περισσότερους από 300.000 ανθρώπους.
Παραπομπές:
Burke J. & Ssuuna Ι. (17 Μαΐου 2018). Burundi votes in referendum over president’s 2034 ‘power grab’. The Guardian. Διαθέσιμο σε: https://www.theguardian.com/ world/2018/may/17/burundi- referendum-presidential- powers-tensions-high. (Ανακτήθηκε: 20/05/2018).
ΙΟL Staff (21 Μαΐου 2018). Burundi approves referendum extending Nkurunziza’s rule until 2034. IOL News. Διαθέσιμο σε: https://www.iol.co.za/news/ africa/burundi-approves- referendum-extending- nkurunzizas-rule-until-2034- 15091860. (Ανακτήθηκε: 21/05/2018).
Al Jazeera Staff (16 Μαΐου 2018). Burundi prepares for referendum on presidential terms. Al Jazeera. Διαθέσιμο σε: https://www.aljazeera.com/ news/2018/05/burundi-holding- referendum-180502062813382. html. (Ανακτήθηκε: 20/05/2018).
*Δήλωση αποποίησης πνευματικών δικαιωμάτων της φωτογραφίας βάσει του άρθρου 25 «χρήση για λόγους ενημέρωσης» του Ν. 2121/1993 περί πνευματικής ιδιοκτησίας, συγγενικών δικαιωμάτων και πολιτιστικών θεμάτων
Analyze That Online 