Οι Γεζίντι είναι μία κουρδική θρησκευτική ομάδα, των οποίων η βάση βρίσκεται στην περιοχή της βόρειας Μεσοποταμίας και υπολογίζονται παγκοσμίως περί τις 700,000. Η θρησκεία[i] των Γεζίντι συνδέεται με προ-Αβρααμικές θρησκείες της Μεσοποταμίας και συνδυάζει αρχές που υπάρχουν στο Ισλάμ, τον Χριστιανισμό, τον Ιουδαϊσμό, ακόμη και τον Ζωροαστρισμό. Οι Γεζίντι θεωρούν ότι οι πρόγονοί τους προέρχονται από τον Αδάμ – και όχι την Εύα – και ότι οι ίδιοι είναι ο παλαιότερος λαός του κόσμου. Κατά την τέταρτη χιλιετία προ Χριστού οι Γεζίντι διασκορπίστηκαν σε χώρες της Ασίας και επιτέλεσαν σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη των Ασσυρίων, των Βαβυλωνίων και των Εβραίων και των πολιτισμών τους, 2000 χρόνια μετά.
Ο λαός των Γεζίντι κατάφερε να συνδυάσει στοιχεία όλων των πολιτισμών, που αναφέρονται παραπάνω, συμπεριλαμβανομένων και χαρακτηρισμών του Ζωροαστρισμού. Μάλιστα, ο Γεζιντισμός αποτελεί την αρχαιότερη θρησκεία στον κόσμο, με το θρησκευτικό τους ημερολόγιο να χρονολογείται πριν από περίπου 6764 χρόνια.
Ο λαός των Γεζίντι είναι μονοθεϊστικός και πιστεύει στην ύπαρξη του Θεού – ως Δημιουργό και Παντοδύναμο. Ο Θεός αποτελεί το Καλό και καμία δύναμη του Κακού δεν μπορεί να συγκριθεί με την δύναμή του. Από την άλλη, απορρίπτουν την ιδέα της αμαρτίας, όπως αυτή απαντάται στον Χριστιανισμό, καθώς επίσης και την έννοια του Διαβόλου και της Κόλασης, αλλά λατρεύουν τον ήλιο και χρησιμοποιούν ως σύμβολό τους τον σταυρό.
Επίσης, παρά το γεγονός ότι ανατρέχουν πολλές φορές στο Κοράνι και την Βίβλο, θυσιάζουν ζώα σε τελετές τους, ενώ το μεγαλύτερο μέρος των θρησκευτικών τους παραδόσεων είναι προφορικό. Οι Γεζίντι πιστεύουν επίσης στην μετενσάρκωση[ii]. Παρά το γεγονός ότι αποδέχονται την βάπτιση, αποδέχονται και την περιτομή, αλλά δεν τις θεωρούν υποχρεωτικές.
Γενικά, οι Γεζίντι θεωρούν ότι η μάχη του Καλού και του Κακού γίνεται μέσα στο μυαλό και το πνεύμα κάθε ανθρώπου και η επιλογή του ενός ή του άλλου εξαρτάται από τον ίδιο τον άνθρωπο. Προσεύχονται στραμμένοι προς τον ήλιο κατά την ανατολή του, το μεσημέρι και το ηλιοβασίλεμα. Επιπλέον, έχουν ως ιερή ημέρα την Τετάρτη και ημέρα ξεκούρασής τους το Σάββατο.
Οι Γεζίντι είναι αυστηρά ενδογαμικοί, κάτι που ισχύει ακόμη και για όσους έχουν μεταναστεύσει από τον τόπο καταγωγής τους[iii], και που τους έχει βοηθήσει να διατηρήσουν ανά τους αιώνες ζωντανή την ταυτότητά τους, παρά τους διωγμούς που έχουν υποστεί έως τώρα. Ο λαός αυτός είναι οργανωμένος με το σύστημα των καστών και τα μέλη της κάστας παντρεύονται μεταξύ τους. Η οικονομία της μειονότητας βασίζεται στην καλλιέργεια και την κτηνοτροφία. Ο λαός των Γεζίντι είναι κατά βάση φτωχός, αλλά έχουν πλούσια πνευματική παράδοση. Οι Γεζίντι μιλούν μια διάλεκτο των Κουρδικών[iv] και ορισμένοι από αυτούς θεωρούν ότι ανήκουν στην ομάδα των Κούρδων.
Οι Γεζίντι ήταν πάντα οργανωμένοι σε φυλές και με την ίδρυση του κράτους του Ιράκ, αντιστάθηκαν στις πιέσεις τόσο των Βρετανών όσο και των Ιρακινών, οι οποίοι ήθελαν να επεκτείνουν την δύναμή τους στην περιοχή και να λάβουν την υποστήριξη της μειονότητας. Παρά τις προσπάθειες του Ιράκ να στρατολογήσει μέλη της μειονότητας, αυτά κατάφεραν να παραμείνουν για πολλά χρόνια στο περιθώριο. Οι εκάστοτε κυβερνήσεις του Ιράκ κατέβαλλαν πολλές προσπάθειες προκειμένου να αλλάξουν την κατάσταση αυτή, κυρίως μέσω αραβοποιήσεων.
Πριν το Ιράκ είχε προηγηθεί η Οθωμανική Αυτοκρατορία. Επί των αιώνων της Αυτοκρατορίας ο πληθυσμός Γεζίντι της Συρίας μειώθηκε σε πολύ μεγάλο βαθμό εξαιτίας διωγμών που έλαβαν χώρα και σχεδιάστηκαν από τους Οθωμανούς Διοικητές – Βαλήδες. Σκοπός και αυτών των διωγμών ήταν η αναγκαστική υιοθέτηση Σονιτικών αξιών και του Σονιτικού Ισλάμ από τους Γεζίντι.
Μετά την εισβολή στο Ιράκ το 2003, οι Γεζίντι βρέθηκαν αντιμέτωποι με διωγμούς που υποκινήθηκαν από θρησκευτικούς εξτρεμιστές και συνεχίστηκαν με αμείωτη ένταση. Από τις αρχές του 2003 έως και τα τέλη του 2007, σκοτώθηκαν από άμεσες ή και έμμεσες επιθέσεις περισσότεροι των 330. Ακόμα ένα παράδειγμα αποτελεί το γεγονός ότι το 2013, μετά από πολυάριθμες επιθέσεις εναντίον φοιτητών Γεζίντι στο Πανεπιστήμιο της Μοσούλης, περίπου 2.000 φοιτητές της μειονότητας σταμάτησαν να παρακολουθούν μαθήματα στο Πανεπιστήμιο.
Η αύξηση της δύναμης του αυτοαποκαλούμενου Ισλαμικού Κράτους το καλοκαίρι του 2014 οδήγησε στον εκτοπισμό της συντριπτικής πλειοψηφίας της μειονότητας των Γεζίντι. Εκτός του εκτοπισμού, τα μέλη της μειονότητας κλήθηκαν να αντιμετωπίσουν συλλήψεις, δολοφονίες, ακόμη και υποδουλώσεις χιλιάδων ανθρώπων. Οι αρπαγές και υποδουλώσεις γυναικών και παιδιών υπολογίζονται περίπου στις 7.000.
Δεν ήταν λίγες οι περιπτώσεις γυναικών που έπεσαν θύμα απαγωγής από μέλη του Daesh με σκοπό τον γάμο και την τεκνοποίηση, για την αύξηση των μελών της τρομοκρατικής ομάδας. Πολλές από τις γυναίκες-θύματα αυτοκτόνησαν είτε λίγο μετά την αρπαγή τους, με σκοπό να προστατεύσουν την αξιοπρέπειά τους, είτε και μετά την απελευθέρωσή τους εξαιτίας της ντροπής που ένιωθαν. Από τις γυναίκες και τα παιδιά που είναι ακόμη στα χέρια των ισλαμιστών η πλειοψηφία τους θα πωληθεί σε σκλαβοπάζαρα της Μοσούλης.
Η γενικότερη συμπεριφορά των ισλαμιστών του Daesh απέναντι στην ομάδα των Γεζίντι χαρακτηρίστηκε τόσο από τα Ηνωμένα Έθνη όσο και από άλλους Διεθνείς Οργανισμούς ως γενοκτονία. Εκατοντάδες αγόρια Γεζίντι έχουν πιαστεί αιχμάλωτα από το 2014 και διαχωρίστηκαν από τις οικογένειές τους με σκοπό να βρεθούν στους κόλπους του Daesh. Ισλαμιστές του αυτοαποκαλούμενοι Ισλαμικού Κράτους ανέλαβαν την στρατιωτική εκπαίδευση των αγοριών αυτών και τα ανάγκασαν πολλές φορές να αγωνιστούν υπέρ του.
Η πλειοψηφία των εκτοπισμένων από το αυτοαποκαλούμενο Ισλαμικό Κράτος Γεζίντι κατοικούν σε στρατόπεδα και οικισμούς στο ιρακινό Κουρδιστάν. Σύμφωνα με εκτιμήσεις όμως, στα τέλη του 2016 πάνω από 3700 Γεζίντι βρίσκονταν ακόμη αιχμάλωτοι στα χερια της ισλαμιστικής οργάνωσης.
Για την υπεράσπιση της κουλτούρας τους οι Γεζίντι κάνουν όσα είναι δυνατά. Φωτεινό παράδειγμα αποτελεί η Ταξιαρχία των Κοριτσιών του Ήλιου, που αποτελείται από γυναίκες Γεζίντι και έχει σκοπό την υπεράσπιση της ίδιας της μειονότητας και του πολιτισμού της. Οι ισλαμιστές θεωρούν πως, σε περίπτωση που σκοτωθούν από κάποια γυναίκα, δεν θα καταφέρουν να μπουν στον Παράδεισο. Έτσι, σε περίπτωση που δυνάμεις του Daesh βρεθούν αντιμέτωπες με μέλη της Ταξιαρχίας, είναι βέβαιο ότι θα αποφύγουν τη μάχη, όπως έχει συμβεί και έως τώρα.
Οι Γεζίντι είναι ένας λαός που έχει δεχθεί μέσα στους αιώνες πολλούς διωγμούς, με τον παρόντα να αποτελεί τον πιο εξευτελιστικό. Η ιδιαιτερότητά τους και η μεγάλη τους επιθυμία να την διατηρήσουν τους βάζει στο στόχαστρο των εκάστοτε δυνάμεων που θέλουν να τους προσεταιριστούν – και καταλήγουν να τους διώκουν. Η διεθνής κοινότητα, όμως, κλείνει τα μάτια και εν πολλοίς σιωπά μπροστά στο δράμα των Γεζίντι. Ανακοινώσεις των Ηνωμένων Εθνών και Διεθνών Οργανισμών έχουν αποδειχθεί αναποτελεσματικές και για την συγκεκριμένη περίπτωση ανθρώπων ή και λαών που βρίσκονται υπό διωγμό στον ίδιο τους τον τόπο. Δυστυχώς ο λαός των Γεζίντι καλείται να διατηρήσει μόνος του την ίδια του την ύπαρξη.
Σοφία Κολτζή
Υποσημειώσεις:
[i] Οι Γεζίντι είναι μονοθεϊστές.
[ii] Η μετενσάρκωση ουσιαστικά δηλώνει ότι η ψυχή του ανθρώπου είναι αβλαβής και δεν καταστρέφεται, απλά αλλάζει σώμα μετά τον θάνατο.
[iii] Γεζίντι κατοικούν στην περιοχή της Νινευή, στο Ιράκ, αλλά και σε χώρες όπως η Αρμενία, η Γεωργία, το Ιράν, η Τουρκία, η Συρία, η Γερμανία, η Σουηδία κ.ά.
[iv]Η διάλεκτος λέγεται Καρμανέ.
Παραπομπές:
Al Jazeera Staff. (Αύγουστος 2017). UN: Yazidi genocide in Iraq still ongoing, anaddressed, Al Jazeera, Διαθέσιμο στο: https://www.aljazeera.com/news/2017/08/yazidi-genocide-iraq-ongoing-unaddressed-170803162047238.html (Ανακτήθηκε: 20 Μαρτίου 2018)
BBC Magazine Monitor. (Αύγουστος 2014). Who, What, Why: Who are the Yazidis?, BBC, Διαθέσιμο σε: http://www.bbc.com/news/blogs-magazine-monitor-28686607 (Ανακτήθηκε: 18 Μαρτίου 2018)
Hafiz Y. (Αύγουστος 2014). Yazidi Religious Beliefs: History, Facts And Traditions of Iraq’s Persecuted Minority, Huffington Post, Διαθέσιμο σε: https://www.huffingtonpost.com/2014/08/13/yazidi-religious-beliefs_n_5671903.html (Ανακτήθηκε 22 Μαρτίου 2018)
The Kurdish Project Staff. Yazidi (Yezidi), The Kurdish Project, Διαθέσιμο σε: https://thekurdishproject.org/history-and-culture/kurdistan-religion/yazidi-ethno-religious-community/ (Ανακτήθηκε: 20 Μαρτίου 2018)
Yezidis International Staff, About The Yezidi People, Διαθέσιμο σε: http://www.yezidisinternational.org/abouttheyezidipeople/ (Ανακτήθηκε: 20 Μαρτίου 2018)
Αρχική δημοσίευση φωτογραφίας σε: https://www.bbc.com/news/blogs-magazine-monitor-28686607
*Δήλωση αποποίησης πνευματικών δικαιωμάτων της φωτογραφίας βάσει του άρθρου 25 «χρήση για λόγους ενημέρωσης» του Ν. 2121/1993 περί πνευματικής ιδιοκτησίας, συγγενικών δικαιωμάτων και πολιτιστικών θεμάτων
Analyze That Online 