Τη βάση για την πραγματοποίηση ενός ακόμα εμβληματικού σχεδίου της Ατζέντα 2063 έθεσε προ ολίγων ημερών η Αφρικανική Ένωση (AU). O λόγος γίνεται για την υπογραφή της νέας Αφρικανικής Ηπειρωτικής Περιοχής Ελευθέρου Εμπορίου (African Continental Free Trade Area – AfCFTA), στις 21 Μαρτίου, στο Κιγκάλι της Ρουάντα. Η Συμφωνία υπογράφηκε από 44 μέλη της AU –από το σύνολο των 55 κρατών που συμμετέχουν στην Ένωση- και, εφόσον ολοκληρωθεί επιτυχώς[1], θα αποτελέσει τη μεγαλύτερη εμπορική συμφωνία από τη δημιουργία του ΠΟΕ, το 1995.
Συγκεντρωτικά, υπολογίζεται ότι η πραγματοποίηση της AfCFTA θα δημιουργήσει μια ενιαία αγορά 1,2 δις ανθρώπων, με συνολικό ΑΕΠ που θα ξεπερνά τα 2,6 τρις US$. Επιπλέον, η συμφωνία αναμένεται να διευκολύνει το ενδο-αφρικανικό εμπόριο, το οποίο επί της παρούσης δεν ξεπερνά το 16%, αλλά με τη βοήθεια της συμφωνία ενδέχεται να ανέλθει ως και σε 52,3% μέχρι το 2022, σύμφωνα με προβλέψεις της United Nations Economic Commission for Africa.
Επιπροσθέτως, κατά τη διάρκεια της ίδιας Συνδιάσκεψης, 27 χώρες υπέγραψαν μια ακόμα συμφωνία, η οποία εξασφαλίζει την ελεύθερη μετακίνηση ανθρώπων μεταξύ των συμβαλλομένων μερών, διευκολύνοντας ακόμα περισσότερο την ολοκλήρωση της αφρικανικής ηπείρου.
Παρόλα αυτά, ορισμένοι παράμετροι οφείλουν να ληφθούν σοβαρά υπόψη, όσον αφορά στην ουσιαστική εφαρμογή της AfCFTA. Αφενός, η επικύρωση και πραγματική εφαρμογή της Συμφωνίας απέχει πολύ από την υπογραφή της, πραγματικότητα η οποία στο παρελθόν έχει αποδειχθεί ιδιαίτερα περίπλοκη στην περίπτωση της Αφρικής. Επιπλέον, η θεωρητική απελευθέρωση του εμπορίου στην Αφρική δε διασφαλίζει την ουσιαστική διευκόλυνση των μετακινήσεων αγαθών και προσώπων, σε μια ήπειρο με ελλιπείς και προβληματικές υποδομές.
Τέλος, ανησυχία προκάλεσε και η αποχή ορισμένων σημαντικών παιχτών της αφρικανικής οικονομίας. Μεγάλος απών της Συνδιάσκεψης, ο πρόεδρος της Νιγηρίας –της μεγαλύτερης αφρικανικής οικονομίας και πολυπληθέστερης χώρας της ηπείρου- Muhammadu Buhari, ο οποίος αποφάσισε να μην εμφανιστεί στο Κιγκάλι την τελευταία στιγμή, δηλώνοντας πως χρειάζεται λίγο ακόμα χρόνο για να αποφασίσει αν η συμφωνία είναι πραγματικά επωφελής για τη χώρα του.
Από τα 10 μέλη που απείχαν, αισθητή έγινε και η οπισθοχώρηση του Νότιο-Αφρικανού Cyril Ramaphosa, ο οποίος υπέγραψε τη Διακήρυξη του Κιγκάλι, όχι όμως την ίδια τη Συμφωνία για τη δημιουργία της AfCFTA. Εντούτοις, ο νέος πρόεδρος της Νοτίου Αφρικής δεσμεύτηκε να επικυρώσει τη Συμφωνία αμέσως μόλις ρυθμιστούν ορισμένα διαδικαστικά ζητήματα εντός της χώρας του.
Σε κάθε περίπτωση, η Συνδιάσκεψη στο Κιγκάλι αποτέλεσε ένα αποφασιστικό βήμα προς την αφρικανική οικονομική ολοκλήρωση, μια διαδικασία η οποία ξεκίνησε δειλά ήδη από τη δεκαετία του ’70, μέσω της δημιουργίας πολλών Περιφερειακών Οικονομικών Κοινοτήτων, οι οποίες όμως δεν έμειναν στην ιστορία για την αποτελεσματικότητα ούτε για την ουσιαστική συνεργασία μεταξύ τους.
Επιπλέον, μετά την θέση σε ισχύ της Ενιαίας Αγοράς Αφρικανικών Αεροπορικών Μεταφορών (SAATM) στις 28 Γενάρη 2018, η AfCFTA αποτελεί το δεύτερο εμβληματικό σχέδιο της AU, που δρομολογείται από τον τρέχοντα πρόεδρο Paul Kagame μέσα στον ελάχιστο χρόνο της θητείας του, γεγονός που επιβεβαιώνει ότι ο πρόεδρος της Ρουάντα είναι αποφασισμένος να αξιοποιήσει τη δυναμική του στο μέγιστο βαθμό. Άλλωστε, ο Paul Kagame είναι ο αρχιτέκτονας και πρωτεργάτης του νέου οράματος της AU, το οποίο στοχεύει στην απεξάρτηση της ηπείρου από ξένους χρηματοδότες και την ενίσχυση του ρόλου της Ένωσης, με σκοπό την επίτευξη μιας «ολοκληρωμένης, ευημερούσας και ειρηνικής Αφρικής»[2]
Πολίτη Βασιλική-Αλεξάνδρα
Υποσημειώσεις:
[1] Η AfCFTA θα τεθεί σε ισχύ μετά την επικύρωσή της από 22 συμμετέχουσες χώρες.
[2] Σύμφωνα με την AU, όραμα της Ένωσης είναι: “An integrated, prosperous and peaceful Africa, driven by its own citizens and representing a dynamic force in global arena.”
Παραπομπές:
Witschge L. (20 Μαρτίου 2018). African Continental Free Trade Area: What you need to know. Al Jazeera. Διαθέσιμο σε: https://www.aljazeera.com/ news/2018/03/african- continental-free-trade-area- afcfta-180317191954318.html. (Ανακτήθηκε 22/03/2018).
Rahman Alfa Shaban Α. (21 Μαρτίου 2018). Forty-four countries sign historic African Union free trade agreement. Africa New. Διαθέσιμο σε: http://www.africanews.com/ 2018/03/21/forty-four- countries-sign-historic- africa-union-free-trade- agreement/. (Ανακτήθηκε: 22/03/2018).
Giles C. (23 Μαρτίου 2018). 44 African countries agree free trade agreement, Nigeria yet to sign. CNN. Διαθέσιμο σε: https://edition.cnn.com/2018/ 03/22/africa/african-trade- agreement-world/index.html. (Ανακτήθηκε: 23/03/2018).
Kazeem Y. (22 Μαρτίου 2018). Africa’s hope for a historic continental free trade area is off to a shaky start. Quartz Africa Media LLC. Διαθέσιμο σε: https://qz.com/1235235/africa- continental-free-trade-area- 44-countries-sign-agreement-wi thout-nigeria/. (Ανακτήθηκε: 22/3/2018).
Αρχική δημοσίευση φωτογραφίας σε: https://qz.com/africa/1235235/africa-continental-free-trade-area-44-countries-sign-agreement-without-nigeria/
*Δήλωση αποποίησης πνευματικών δικαιωμάτων της φωτογραφίας βάσει του άρθρου 25 «χρήση για λόγους ενημέρωσης» του Ν. 2121/1993 περί πνευματικής ιδιοκτησίας, συγγενικών δικαιωμάτων και πολιτιστικών θεμάτων
Analyze That Online 