Μια οκταετία μετά το ξέσπασμα της κρίσης χρέους στην Ευρωζώνη, ο ευρωπαϊκός τραπεζικός κλάδος δεν έχει καταφέρει ακόμη να απαλλαγεί από μεγάλο όγκο κόκκινων δανείων – 944 δισ. ευρώ.
Τι εννοούμε ωστόσο, όταν μιλάμε για «κόκκινα δάνεια»;
Ένα από τα βασικά καθήκοντα των τραπεζών είναι η χορήγηση δανείων, τα οποία επιτρέπουν στις επιχειρήσεις να πραγματοποιούν επενδύσεις και να δημιουργούν θέσεις εργασίας ή διευκολύνουν τους ιδιώτες στην υλοποίηση μιας αγοράς. Η τράπεζα αποκομίζει κέρδος από τον τόκο που λαμβάνει επί των δανείων αυτών.
Η χορήγηση δανείων ενέχει ωστόσο κινδύνους, καθώς η τράπεζα δεν μπορεί ποτέ να είναι σίγουρη ότι η επιχείρηση ή ο ιδιώτης θα αποπληρώσει το δάνειο εντός της συμφωνηθείσας προθεσμίας. Εάν ο δανειολήπτης σταματήσει την αποπληρωμή δανείου ή τόκου, έπειτα από ένα ορισμένο χρονικό διάστημα, η τράπεζα πρέπει να κατατάξει το δάνειο στην κατηγορία «επισφαλή δάνεια» («κόκκινα δάνεια») ή «μη εξυπηρετούμενα δάνεια». Οι ευρωπαϊκές εποπτικές αρχές θεωρούν συνήθως ένα δάνειο μη εξυπηρετούμενο όταν ο δανειολήπτης έχει καθυστερήσει να καταβάλει τις συμφωνηθείσες δόσεις πάνω από 90 ημέρες.
Tα κόκκινα δάνεια, λοιπόν, καθιστούν πλέον αδύνατη τη χορήγηση νέων πιστώσεων σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά. Τα περισσότερα επισφαλή δάνεια συσσωρεύτηκαν σε κράτη-μέλη. που δέχθηκαν το ισχυρότερο πλήγμα από την κρίση χρέους της Ευρωζώνης, όπως η Ιταλία, η Ελλάδα, η Ισπανία και η Κύπρος. Επειδή οι οικονομίες τους βυθίστηκαν σε ύφεση και οδηγήθηκαν σε υψηλή ανεργία, τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις αδυνατούσαν να εξυπηρετήσουν τις υποχρεώσεις τους, ενώ επιδεινώθηκε και το φαινόμενο των «στρατηγικών κακοπληρωτών».
Το πρόβλημα παραμένει ιδιαίτερα οξύ στην Ελλάδα, που δεν έχει ακόμα εξέλθει από το δανειοδοτικό πρόγραμμα και την εποπτεία των πιστωτών της. Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια στην Ελλάδα υπολογίζονται στα 112,3 δισ. ευρώ και αντανακλούν το 50% του ενεργητικού των τραπεζών, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ). Η χώρα μας είναι στην κορυφή της λίστας των μη εξυπηρετούμενων δανείων ως ποσοστό της συνολικής πίστωσης,
Η Ιταλία βρίσκεται στην κορυφή της λίστας με τα κράτη-μέλη, που έχουν τα περισσότερα κόκκινα δάνεια σε απόλυτες τιμές. Υπολογίζονται στα 224,2 δισ. ευρώ και αντιστοιχούν στο 25% του ενεργητικού των τραπεζών της. Στη Γαλλία, τα κόκκινα δάνεια ανέρχονται στα 142,2 δισ. ευρώ και αναλογούν μόνον στο 5% του ενεργητικού των τραπεζών της. Aκολουθεί η Ισπανία, η οποία είχε δανειστεί περίπου 40 δισ. ευρώ από τις Βρυξέλλες για την αναδιάρθρωση των τραπεζών της, αρκετά πριν από τη δημιουργία της τραπεζικής ένωσης, δηλαδή το 2012.
Οι κυβερνήσεις των κρατών-μελών με τα περισσότερα μη εξυπηρετούμενα δάνεια δίσταζαν όλα τα προηγούμενα χρόνια να δώσουν δραστική λύση. Το πολιτικό κόστος της καταπολέμησης αυτού του καίριου τραπεζικού ζητήματος έχει κοινωνικές προεκτάσεις, λόγω της βαθιάς ύφεσης στις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου αλλά και της υψηλής ανεργίας που συνεχίζει να υπάρχει παρά την υφιστάμενη ανάκαμψη. Σήμερα, οι επενδυτές των ευρωπαϊκών τραπεζών εκφράζουν την απογοήτευσή τους.
Παρότι τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια έχουν μειωθεί κατά 280 δισ. ευρώ από τα τέλη του 2014, παραμένουν σοβαρό πρόβλημα που θα πρέπει άμεσα να αντιμετωπισθεί από τις τράπεζες, είχε τονίσει η ΕΚΤ. Η σημερινή συγκυρία είναι θετική λόγω της βελτίωσης του οικονομικού κλίματος στην ευρύτερη Ευρωζώνη, διευκολύνοντας έως έναν βαθμό την εκκαθάριση των τραπεζικών ισολογισμών.
Δήμητρα Καλύβα
Παραπομπές:
· Τα κόκκινα δάνεια των κρατών-μελών της Ευρωζώνης έφθασαν τα 944 δισ. ευρώ, Καθημερινή (Φεβρουάριος 2018). Διαθέσιμο σε http://www.kathimerini.gr/948821/article/oikonomia/die8nhs-oikonomia/ta-kokkina-daneia-twn-kratwn-melwn-ths-eyrwzwnhs-ef8asan-ta-944-dis-eyrw Ανακτήθηκε 15.02.2018
· Τι είναι τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια (ΜΕΔ); European Central Bank ( Σεπτέμβριος 2016). Διαθέσιμο σε https://www.bankingsupervision.europa.eu/about/ssmexplained/html/npl.el.html Ανακτήθηκε 15.02.2018
· Ελλάδα, Ιταλία, Γαλλία, Ισπανία έχουν τα περισσότερα «κόκκινα δάνεια» (Φεβρουάριος 2018). Διαθέσιμο σε http://www.ert.gr/frontpage/ellada-italia-gallia-ispania-echoun-ta-perissotera-%C2%A8kookkina-dania/
Ανακτήθηκε 15.02.2018
*Δήλωση αποποίησης πνευματικών δικαιωμάτων της φωτογραφίας βάσει του άρθρου 25 «χρήση για λόγους ενημέρωσης» του Ν. 2121/1993 περί πνευματικής ιδιοκτησίας, συγγενικών δικαιωμάτων και πολιτιστικών θεμάτων
Analyze That Online 