Ο Κόσμος του Macron – Πως ο νέος Πρόεδρος ξαναχτίζει τη Γαλλία

Το 2015, προτού παραιτηθεί από τη θέση του ως υπουργός οικονομικών στην κυβέρνηση του προέδρου François Hollande, ο Emmanuel Macron εξήγησε πως βλέπει ο ίδιος τη γαλλική δημοκρατία στην εφημερίδα Le 1. «Η δημοκρατία», είπε, «είναι πάντοτε κατά κάποιο τρόπο ανολοκλήρωτη. […] Στη γαλλική πολιτική, αυτό το κενό έχει προκύψει από την απώλεια της προσωπικότητας του βασιλιά, του οποίου το θάνατο θεωρώ βαθιά μέσα μου πως οι Γάλλοι δεν τον ήθελαν.» […]

Το όραμα του Macron για τη Γαλλία έχει στη βάση του μια βαθιά συνεκτική Ευρώπη, με τη Γαλλία να ηγείται της ηπείρου στο πλάι της Γερμανίας. Ο Macron θέλει η Ευρωπαϊκή Ένωση (Ε.Ε.) να γίνει μια οικονομική υπερδύναμη, που θα διαδραματίζει ένα σημαντικό ρόλο σε μια πολυ-πολική παγκόσμια τάξη πραγμάτων. […]

Ο Macron ξεκίνησε τη θητεία του με τους καλύτερους οιωνούς, αναλαμβάνοντας τα καθήκοντά του εν μέσω βελτιούμενων οικονομικών συνθηκών. Η μεγέθυνση του γαλλικού Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (Α.Ε.Π.) βελτιώνεται σε όγκο και ρυθμούς, φτάνοντας το σχεδόν 2%, κοντά στα ποσοστά της Γερμανίας αλλά και ολόκληρης της ευρωζώνης. Από το φθινόπωρο του 2017 η ανεργία έχει πέσει στο 9,7%. Η καταναλωτική πίστη είναι στα υψηλότερα επίπεδα της τελευταίας δεκαετίας. Το έλλειμμα της χώρας για το 2017 ήταν στο 2,9% του Α.Ε.Π., ήδη κάτω από το όριο του 3% που επιτάσσει η Ε.Ε., ένα όριο που η Γαλλία ξεπερνούσε εδώ και αρκετά χρόνια. Το 2018 το έλλειμμα προβλέπεται να περιοριστεί στο 2,6%, το οποίο σημαίνει προγραμματισμένες περικοπές κρατικών δαπανών που θα συρρικνώσουν τα προγράμματα κοινωνικής πολιτικής, αλλά και περικοπή των εξόδων για αμυντικούς εξοπλισμούς. (Ο Macron βέβαια σκοπεύει να πιάσει τον στόχο του NATO και η χρηματοδότηση των στρατιωτικών αναγκών να φτάσει το 2% του Α.Ε.Π. από το 2025.) Ο Macron στοχεύει επίσης στη μείωση των δημοσίων δαπανών στο 51% του Α.Ε.Π. μέσα στα επόμενα πέντε χρόνια. Αυτήν την στιγμή οι δημόσιες δαπάνες αντιστοιχούν στο 56% του Α.Ε.Π. Η απομείωση του ποσοστού αυτού θα είναι ένα σημαντικό κατόρθωμα, αφού θα επιτρέψει γενναιόδωρες φορολογικές ελαφρύνσεις. […]

Η πρώτη σημαντική κίνηση του Macron ήταν να ξαναγράψει τη δαιδαλώδη γαλλική εργατική νομοθεσία. Τα μεγάλα συνδικάτα αναμένονταν να αντιδράσουν δυναμικά σε οποιαδήποτε αλλαγή. Παρ’όλα αυτά η κυβέρνηση ξόδεψε το μεγαλύτερο μέρος του καλοκαιριού συμβουλεύοντάς τα, και με τη σειρά τους εκείνα φάνηκαν πρόθυμα να συνάψουν συμφωνίες. Ακόμη και η Γενική Συνομοσπονδία Εργασίας (Confédération générale du travail, C.G.T.), πιστός σύμμαχος του Κομμουνιστικού Κόμματος, επέλεξε να συνδιαλλαγεί. Η ηγεσία της C.G.T. εξέφρασε μια αλλαγή διάθεσης και τρόπου σκέψης μεταξύ των συνδικαλιστών. Λιγότεροι άνθρωποι – δεκάδες χιλιάδες αντί για εκατοντάδες χιλιάδες – κατεβαίνουν στις διαδηλώσεις. Επίσης, εξαιτίας νομικών περιορισμών, οι απεργίες στο δημόσιο τομέα από τους εργαζόμενους στο σιδηρόδρομο, τις υπηρεσίες κοινής ωφέλειας και τα αεροδρόμια, αλλά και από τους επαγγελματίες οδηγούς, δεν μπορούν πλέον να παραλύσουν τη χώρα, όπως το έπραξαν στις γνωστές προηγούμενες μεγάλες κινητοποιήσεις του 1968 και του 1995.

Ανάμεσα στις μεταρρυθμίσεις της εργατικής νομοθεσίας προβλέπονται νέοι περιορισμοί στη διάρκεια εκδίκασης των εργατικών διαφορών, περιορίζεται το ύψος της αποζημίωσης που μπορούν να ορίσουν τα εργατικά δικαστήρια σε περιπτώσεις παράνομης απόλυσης, μειώνεται ο αριθμός των επιτρεπόμενων εργατικών συμβουλίων σε κάθε βιομηχανική μονάδα, ενώ καθιερώνονται κανόνες που επιτρέπουν στην καθεμία επιχειρηματική μονάδα ξεχωριστά να διαπραγματεύεται της εργασιακές συνθήκες με τους εργαζόμενους σε αυτήν, αποφεύγοντας τις κλαδικές διαπραγματεύσεις, μια πρακτική που άνδρωσε τον κακώς νοούμενο συνδικαλισμό.

Τον Οκτώβριο ξεκίνησαν διαπραγματεύσεις για τον περιορισμό των γενναιόδωρων αποδοχών των ανέργων στη Γαλλία, τις οποίες θα διαδεχθούν άλλες που θα αφορούν τη συγχώνευση ασφαλιστικών ταμείων και τη μείωση του κόστους της δημόσιας ασφάλισης. Για μια ακόμη φορά, ο στόχος είναι να μειωθεί το κόστος του επιχειρείν στη Γαλλία, ενθαρρύνοντας έτσι εταιρίες να επενδύσουν και να προσλάβουν. Η κυβέρνηση σχεδιάζει επίσης να αυξήσει τα προγράμματα επαγγελματικής επανεκπαίδευσης, επαγγελματικής κατάρτισης και μαθητείας, ακολουθώντας τα “flexicurity” πρότυπα («ευελιξίας και ασφάλειας») της Γερμανίας και των σκανδιναβικών χωρών. […]

Για το Macron, η μεταρρύθμιση της Γαλλίας και η μεταρρύθμιση της Ε.Ε. αντικατοπτρίζουν δύο όψεις του ίδιου νομίσματος. Σε μια ομιλία που έδωσε δύο μέρες μετά τις γερμανικές εκλογές το Σεπτέμβριο, ο Macron παρουσίασε ένα εκτεταμένο πρόγραμμα για την ανάπτυξη της Ε.Ε. Η κεντρική ιδέα του σχεδίου του Macron είναι ότι σε αντάλλαγμα για τη γαλλική δημοσιονομική υπευθυνότητα και οικονομική μεταρρύθμιση, η Γερμανία θα στηρίξει μια μεγαλύτερη συνοχή της ευρωζώνης, συμπεριλαμβανομένου ενός κοινού προϋπολογισμού για την χρηματοδότηση κοινών επενδύσεων και την στήριξη κρατών εν μέσω ύφεσης. Πρότεινε την ύπαρξη ενός υπουργού οικονομικών της ευρωζώνης και ενός κοινοβουλίου της ευρωζώνης, ξεχωριστού από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Ο Macron ακόμα ζήτησε την εναρμόνιση των συντελεστών φορολογίας των νομικών προσώπων, που σήμερα καθορίζονται σε εθνικό επίπεδο, όπως και τη θεσμοθέτηση ενός ενωσιακού φόρου εκπομπών άνθρακα. […]

Το σχέδιο του Macron θα δημιουργούσε ξεκάθαρα μια Ε.Ε. δύο ταχυτήτων, με τις 19 χώρες της ευρωζώνης στις ράγες της ταχείας και τα υπόλοιπα κράτη – μέλη της Ε.Ε. σε εκείνες μιας παλιάς ατμομηχανής. Σκοπεύει σε μια συνεκτικότερη ευρωζώνη που θα γίνει «μια οικονομική δύναμη που θα μπορεί να συναγωνιστεί την Κίνα και τις Ηνωμένες Πολιτείες.» Ο Macron θέλει ο προϋπολογισμός της ευρωζώνης να αντιστοιχεί σε ένα σημαντικό ποσοστό του Α.Ε.Π. της, που θα είναι σίγουρα πολύ υψηλότερο από το 1,2% που τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. σήμερα συνεισφέρουν στο κοινό της ταμείο. […]

Ο βαθμός στον οποίο ο Macron θα καταφέρει να εφαρμόσει τα ευρωπαϊκά του σχέδια θα εξαρτηθεί πρώτα απ’όλα από τη Merkel. Θα τη βοηθήσει πολύ αν ο Macron καταφέρει να επιβάλει μια δημοσιονομική πειθαρχία στη Γαλλία. Οι Γερμανοί πολιτικοί έχουν συνηθίσει την αποτυχία της Γαλλίας να ελέγξει το δημοσιονομικό της έλλειμμα. Αν το όραμα του Macron για μια ανανεωμένη Ε.Ε. πρόκειται να έχει μια πιθανότητα, πρέπει να τους πείσει ότι παίρνει στα σοβαρά τον περιορισμό των δαπανών, αλλά και ότι αξίζει η Γερμανία να συνεισφέρει σε έναν προϋπολογισμό της ευρωζώνης. […]

Όπως και με τις εσωτερικές μεταρρυθμίσεις, η εξωτερική πολιτική του Macron θα αψηφήσει τις παλιές διακρίσεις. Σαν Ατλαντιστής, είναι πλήρως δεσμευμένος στο NATO και γνωρίζει πως οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής (Η.Π.Α.) είναι ο φυσικός σύμμαχος της Γαλλίας και της Ευρώπης. Βέβαια, με τον Ψυχρό Πόλεμο να έχει τελειώσει εδώ και πολλά χρόνια, η πρωτοκαθεδρία των Η.Π.Α. μέσα στο NATO δεν είναι πλέον αυτονόητη, ειδικά τώρα που ο Αμερικανός πρόεδρος Donald Trump έχει υιοθετήσει μια πολιτική απεμπλοκής των Η.Π.Α. από τις παγκόσμιες συγκρούσεις. Σαν αποτέλεσμα, ο Macron σκοπεύει να κρατήσει τη Washington σε μια απόσταση, με τη Γαλλία να μεσολαβεί μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και άλλων κρατών. Και η στρατηγική του για την ανάπτυξη της Ε.Ε. δείχνει τη σημασία που αποδίδει σε μια ασφαλή, ανεξάρτητη Ευρώπη. […]

Στο μεταπτυχιακό, η διπλωματική του Macron αφορούσε το Machiavelli, του οποίου η περιγραφή του πολιτικού ηγέτη παραμένει ακόμη και σήμερα αληθινή: ο επιτυχημένος πρίγκηπας χρειάζεται μεγάλη ικανότητα και πολλή τύχη. Μέχρι τώρα ο Macron είχε και τα δύο. Το αν θα συνεχίσει να τα έχει θα επηρεάσει τόσο τη Γαλλία, όσο και την Ευρώπη και τον υπόλοιπο κόσμο.

 

Του Ronald Tiersky σε απόδοση-επιμέλεια του Βαγγέλη Σταματίου

 

Αρχική Δημοσίευση:

Tiersky, R. (2018) ‘Macron’s World. How the New President Is Remaking France’. Foreign Affairs int’l ed., 97(1), pp. 87-96.

 

Αρχική δημοσίευση φωτογραφίας σε: https://qz.com/964385/the-best-bet-for-a-new-world-order-begins-with-frances-election-tomorrow/

*Δήλωση αποποίησης πνευματικών δικαιωμάτων της φωτογραφίας βάσει του άρθρου 25 «χρήση για λόγους ενημέρωσης» του Ν. 2121/1993 περί πνευματικής ιδιοκτησίας, συγγενικών δικαιωμάτων και πολιτιστικών θεμάτων

Σχολιάστε

Εισάγετε τα παρακάτω στοιχεία ή επιλέξτε ένα εικονίδιο για να συνδεθείτε:

Λογότυπο WordPress.com

Σχολιάζετε χρησιμοποιώντας τον λογαριασμό WordPress.com. Αποσύνδεση /  Αλλαγή )

Φωτογραφία Facebook

Σχολιάζετε χρησιμοποιώντας τον λογαριασμό Facebook. Αποσύνδεση /  Αλλαγή )

Σύνδεση με %s